Ζορμπάς, ο ελεύθερος Έλληνας - Φεστιβάλ Επταπυργίου 2021

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, το Φεστιβάλ Επταπυργίου, σε συνεργασία με την Κ.Ο.Θ., φέρνει κοντά τρεις θρύλους της ελληνικής κουλτούρας: το Νίκο Καζαντζάκη και τον Αλέξη Ζορμπά, στη σουίτα του Μίκη Θεοδωράκη από το μπαλέτο 'Ζορμπάς'.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης τη 'Δωδεκανησιακή Σουίτα αρ.1' του Γιάννη Κωνσταντινίδη και το 'Δειλινό' του Γιώργου Αξιώτη.

Είσοδος Ελεύθερη (κράτηση θέσεων viva.gr)
Εισιτήρια εδώ


Υπό την αιγίδα της Επιτροπής 'Ελλάδα 2021'


 
Γιάννης Κωνσταντινίδης (1903-1984): Δωδεκανησιακή σουίτα αρ.1                                    
 
Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στη Σμύρνη, ενώ σπούδασε πιάνο και θεωρητικά σε Δρέσδη και Βερολίνο. Η πλούσια εργογραφία του έχει χαρακτήρα γνήσια ελληνικό και είναι εμποτισμένη με το αυθεντικό δημοτικό τραγούδι. Έγραψε ορχηστρικά έργα, οπερέτες, παιδικά τραγούδια, μουσικές κωμωδίες, επιθεωρήσεις και περισσότερα από 100 τραγούδια που έγιναν μεγάλες επιτυχίες. Η συμβολή του στον εμπλουτισμό της ελληνικής μουσικής με σύγχρονα αριστουργήματα, που αναδεικνύουν τον ρυθμικό και μελωδικό πλούτο της ελληνικής μουσικής παράδοσης, είναι ανεκτίμητη. Ο συνθέτης έγραφε ‘ελαφρά μουσική’ ως Κώστας Γιαννίδης, για βιοποριστικούς λόγους, σημειώνοντας τόσο μεγάλη επιτυχία στο ευρύ κοινό, που τελικά έμεινε περισσότερο γνωστός με αυτό το όνομα. Στα ολιγάριθμα κλασικά του έργα αποκαλύπτει μία λεπτή ευαισθησία μέσα από πλούσιες μελωδικά συνθέσεις, με σπάνια αρμονική και ενορχηστρωτική ικανότητα.
Σε πολλά του έργα βρίσκουμε αναφορές στους ρυθμούς και τις μελωδίες των Δωδεκανήσων, όμως ξεχωρίζουν οι δύο δωδεκανησιακές του σουίτες για ορχήστρα. Η πρώτη Δωδεκανησιακή Σουίτα γράφτηκε το 1948 και είναι αφιερωμένη στον Ελβετό μουσικολόγο Samuel Baud-Bovy, αφού τα θέματά της είναι παρμένα από τους δυο τόμους της συλλογής του «Τραγούδια των Δωδεκανήσων», μία εκπληκτική μελέτη των χορών και των τραγουδιών των συγκεκριμένων ακριτικών νησιών, που έγινε μεταξύ 1930-31. Η μουσική του Κωνσταντινίδη έδωσε νέα πνοή στα υπέροχα αυτά νησιώτικα τραγούδια και τα έκανε παγκοσμίως γνωστά και αγαπητά.


Γεώργιος Αξιώτης (1875-1924): ‘Δειλινό’
 
Ο Γεώργιος Αξιώτης είναι ένας αδίκως παραγνωρισμένος Έλληνας συνθέτης και μουσικοκριτικός των τελών του 9ου αιώνα. Ξεκίνησε μαθήματα μουσικής με τον Συριανό συνθέτη Λουδοβίκο Σπινέλη συνεχίζοντας αργότερα στη Νάπολη με τον διάσημο δάσκαλο Πάολο Σεράο. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα ανέπτυξε έντονη καλλιτεχνική και πνευματική δραστηριότητα, αφού υπήρξε από τους συνιδρυτές του Ωδείου Πειραιώς αναλαμβάνοντας και τη διεύθυνσή του, ενώ παράλληλα εξέδωσε το περιοδικό ‘Κριτική’, μαζί με το συνάδελφό του Γεώργιο Λαμπελέτ, θέτοντας ως στόχο ‘την αναμόρφωση της μουσικής παιδείας στη χώρα’. Η φιλοδοξία του αυτή δημιούργησε αντιδράσεις και αντιπάθειες στο μουσικό κατεστημένο της εποχής και αποτέλεσε την αιτία της εθελούσιας απόσυρσής του από το προσκήνιο, με αποτέλεσμα να μείνουν ανέκδοτα όλα τα έργα του, μέχρι πολύ πρόσφατα, που γίνεται συστηματική προσπάθεια ανάδειξής τους. Το ‘Δειλινό’ είναι ένα ορχηστρικό έργο λεπτής υστερορομαντικής αισθητικής, γραμμένο με άρτια συνθετική τεχνική και έντονο ελληνικό χρώμα.
 

Μίκης Θεοδωράκης (1925): Αποσπάσματα από Ζορμπάς, σουίτα – μπαλέτο (μεταγραφή: Δημήτρης Μίχας)
 
Η συνάντηση του Νίκου Καζαντζάκη το 1915, στο Άγιον Όρος, με τον Γιώργη Ζορμπά είχε μεγάλο αντίκτυπο στον συγγραφέα, ο οποίος εντυπωσιάστηκε βαθιά από την ταραχώδη ζωή και την προσωπικότητα αυτού του πολυπράγμονα Μακεδόνα. Ο μετέπειτα φίλος και συνεργάτης του Καζαντζάκη αποτέλεσε την πηγή της έμπνευσής του για το μυθιστόρημα “Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά”, που ο Μιχάλης Κακογιάννης μετέφερε στον κινηματογράφο το 1964, ως “Zorba The Greek”, με τον Άντονι Κουίν στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και κυρίως το συρτάκι στο φινάλε της ταινίας έγινε έκτοτε συνώνυμο της Ελλάδας σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
 
Το 1976, ο χορογράφος Lorca Massine παρουσίασε στην Εθνική Λυρική Σκηνή μία πρώτη εκδοχή του μπαλέτου “Ζορμπάς”. Δέκα χρόνια αργότερα ο Θεοδωράκης ολοκλήρωσε τη σουίτα μπαλέτου ‘Ζορμπάς’ για το Φεστιβάλ της Βερόνας, επιλέγοντας διάφορα αποσπάσματα έργων του, που κατά τη γνώμη του ταίριαζαν στον Ζορμπά του Καζαντζάκη, όχι μόνο από τη μουσική της ταινίας, αλλά και από τραγούδια, σονατίνες και πρώιμα συμφωνικά του έργα, όπως την ‘Ελληνική Αποκριά’ και το ‘Συρτός Χανιώτικος’. Η ολοκληρωμένη παρτιτούρα περιλαμβάνει συμφωνική ορχήστρα, μικτή χορωδία, μέτζο σοπράνο, μπουζούκι και κλαρινέτο. Το πραγματικά εντυπωσιακό τελικό αποτέλεσμα τον καθιέρωσε ως συμφωνικό συνθέτη σε όλο τον κόσμο. Την πρεμιέρα του, τον Αύγουστο του 1988, διηύθυνε ο ίδιος ο Θεοδωράκης μπροστά σε 100.000 ενθουσιασμένους θεατές. Μέχρι σήμερα έχει παρουσιαστεί πάνω από χίλιες φορές, σε περισσότερες από 30 χώρες στον κόσμο, με τεράστια, πάντα, επιτυχία, ενώ ο ίδιος ο συνθέτης το έχει χαρακτηρίσει ως το έργο που τον αντιπροσωπεύει καλύτερα από το καθένα.

Διεύθυνση Ορχήστρας: Γεώργιος Βράνος
Μέτζο σοπράνο: Αγγελική Καθαρίου
Παραγωγή: Φεστιβάλ Επταπυργίου
Συνεργασία: Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης


tsso image
Liederabend
08/12/2025
20:00
Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου 2025
ώρα 20:00
Φουαγιέ Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης
 
 
Κόντρα τενόρος: Νικόλας Σπανός
Πιάνο: Χρύσανθος Θεριανός

Πρόγραμμα
Franz Schubert (1797-1828): Sei mir gegrüßt!
Franz Schubert (1797-1828): Erstarrung
Franz Schubert (1797-1828): Rückblick
Franz Liszt (1811-1886): Blume und Duft
Franz Liszt (1811-1886): Après une lecture de Dante: Fantasia quasi Sonata (solo piano)
Robert Schumann (1810-1856): Liederkreis Op. 39
• In der Fremde • Intermezzo • Waldesgespräch • Die Stille • Mondnacht • Schöne Fremde • Auf einer Burg • In der Fremde • Wehmut • Zwielicht • Im Walde • Frühlingsnacht
Richard Strauss (1864-1949): Allerseelen
Franz Schubert (1797-1828): Litanei
Gustav Mahler (1860-1911): Wer hat dies Liedlein erdacht?  

Συμπαραγωγή Κ.Ο.Θ. – Α.Μ.Θ.
Με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού
Στο πλαίσιο της συνεργασίας της Κ.Ο.Θ. με το
ΑΚΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 10€
Μειωμένο: 5€ 
tsso image
Χριστούγεννα στην Αριδαία με μπαρόκ μουσική
20/12/2025
20:00
Η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης και ο Δήμος Αλμωπίας διοργανώνουν, στο πλαίσιο της συνεργασίας τους, Χριστουγεννιάτικη συναυλία στο Ξενιτίδειο Πνευματικό Κέντρο Αριδαίας, με σχήμα μουσικών της Κ.Ο.Θ. και έργα των κορυφαίων εκπροσώπων της μπαρόκ εποχής, όπως οι Κορέλι, Μπαχ και Βιβάλντι.
 
Το πρόγραμμα ξεκινά με το ‘Concerto Grosso No. 8, Op. 6’ του Ιταλού συνθέτη Αρκάντζελο Κορέλι.  Στα τέλη του 17ου αιώνα ο Κορέλι υπήρξε από τους πιονέρους που δημιούργησαν το λεγόμενο κοντσέρτο γκρόσο, μαζί με τον έτερος κορυφαίο Ιταλό συνθέτη της εποχής Τζουζέπε Τορέλι, αξιοποιώντας την εξέλιξη της οικογένειας των βιολιών ως νέου τύπου οργάνων, ξεχωριστών από τη βιόλα ντα γκάμπα. Βασικό χαρακτηριστικό του κοντσέρτο γκρόσο είναι η αντιπαράθεση δύο ομάδων της ορχήστρας, όπου η μεγάλη ομάδα (grosso), που ονομάζεται επίσης ripieno, αντιπαρατίθεται με μία μικρότερη ομάδα, τα soli ή concertino. Ο Βιβάλντι, λίγα χρόνια αργότερα, θα προχωρήσει ένα βήμα πιο πέρα και θα οδηγήσει τη φόρμα στο σόλο κοντσέρτο, που θα γίνει η βάση για όλη τη σολιστική φιλολογία κοντσέρτων των μετέπειτα εποχών.
 
Ο Κορέλι έγραψε τα ‘12 Κοντσέρτι γκρόσι, έργο 6’ κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριάντα χρόνων της ζωής του. Τα κοντσέρτα αρ. 1 μέχρι και αρ. 8 ακολουθούν τον τύπο του εκκλησιαστικού κοντσέρτου (Concertο da chiesa), με πέντε μέρη τα περισσότερα, στα οποία εναλλάσσεται αργό με γρήγορο τέμπο. Το Κοντσέρτο αρ.8 είναι το πλέον γνωστό  εξ αυτών και γράφτηκε «για τη νύχτα των Χριστουγέννων». Την εποχή εκείνη υπήρχε η συνήθεια στη Ρώμη να κατεβαίνουν από τα βουνά οι βοσκοί, οι λεγόμενοι pifferari, και να παίζουν τα Χριστούγεννα μπροστά από τη φάτνη, με ζουρνάδες ή γκάϊντες, ποιμενικές μελωδίες, σαν «μουσικό προσκύνημα». Στο κομμάτι του Κορέλι υπάρχει αυτή η επιρροή στο φινάλε με τίτλο ‘Pastorale, ad libitum’ (‘Ποιμενικό, κατά βούληση’), ενώ όλο το έργο έδωσε το έναυσμα σε μεταγενέστερους συνθέτες να γράψουν κοντσέρτα για τη Λειτουργία των Χριστουγέννων.

Το ‘Κοντσέρτο για βιολί αρ.2 σε Μι μείζονα, BWV 1042’ του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ γράφτηκε πιθανόν την περίοδο της διαμονής του Μπαχ στο Κέτεν, μεταξύ 1717-23, όπου υπηρέτησε ως Καπελμάιστερ στην αυλή του πρίγκιπα Λεοπόλδου. Υπάρχουν πάντως μελετητές που προκρίνουν την περίοδο της Λειψίας 1729-37 ως το χρονικό διάστημα σύνθεσης του έργου αυτού. Δεν είναι γνωστό αν ο Μπαχ έπαιξε ποτέ ως σολίστ το έργο, το πιθανότερο όμως σενάριο είναι να το έπραξε με το περίφημο Jacob Stainer βιολί του. Ο Μπαχ υπήρξε αναμφισβήτητα ένας βαθύς γνώστης των μυστικών του βιολιού, ενώ μελετούσε συστηματικά τον Βιβάλντι, γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι ερμήνευσε όλα τα έργα του για βιολί. Το συγκεκριμένο κοντσέρτο ακολουθεί το βενετσιάνικο μοντέλο των τριών μερών, αν και σε κάθε μέρος του ο ιδιοφυής συνθέτης προσθέτει και έντονα ‘μη ιταλικά’ στοιχεία οδηγώντας σε ένα αποτέλεσμα που κόβει την ανάσα.
 
Ακολουθεί ένα ακόμη κοντσέρτο για βιολί από τον έτερο ‘γίγαντα’ της μπαρόκ εποχής, τον Αντόνιο Βιβάλντι. Ο επονομαζόμενος ‘Κόκκινος Παπάς’ υπήρξε πρωτοπόρος συνθέτης στην εποχή του και παράλληλα ήταν ένας σπουδαίος βιρτουόζος του βιολιού, με αποτέλεσμα τα αντίστοιχα έργα του να αποτελούν πραγματική πρόκληση για κάθε ερμηνευτή. Στο πλήθος των κοντσέρτων του για βιολί δίνει εξέχοντα ρόλο στο σολίστα και το παίξιμό του αποτελεί τον άξονα γύρω από τον οποίο συμβαίνουν όλα. Το συγκεκριμένο κοντσέρτο έχει τρία μέρη και εκδόθηκε μετά το θάνατό του. Οι μουσικολόγοι πιστεύουν ότι γράφτηκε μεταξύ 1730 και 1731 κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Πράγα, όπου βρέθηκε το χειρόγραφο. Χαρακτηρίζεται από μεγαλοπρέπεια και μία ποικιλία ηχοχρωμάτων που προσφέρουν την απαραίτητη αντίθεση δημιουργώντας μια απαλή και ρευστή μελωδικότητα που καθηλώνει.
 
Στο 4ο Κοντσέρτο γκρόσο από τα 12 προαναφερθέντα του Κορέλι κυριαρχούν τα δύο πρώτα βιολιά, με τα μοτίβα τους να είναι παρόμοια δίνοντας την εντύπωση της ηχούς, ενώ ο ρόλος του τσέλου είναι κυρίως συνοδευτικός, εκτός από το Vivace και το χαρούμενο προτελευταίο Allegro. Ο ρυθμός κυριαρχεί και η διάθεση κορυφώνεται στο φινάλε.
 
Το διαχρονικό αριστούργημα του Βιβάλντι ‘Οι τέσσερις εποχές’ γράφτηκε μεταξύ 1716 και 1717. Πρόκειται για τα τέσσερα πρώτα από τα δώδεκα συνολικά κοντσέρτα που έγραψε ο συνθέτης για βιολί, ορχήστρα εγχόρδων και κοντίνουο, με το καθένα από αυτά να αποτελείται από τρία μέρη. Για την εποχή του το έργο ορίζει μια μουσική επανάσταση, αποτελώντας ένα πρώιμο είδος προγραμματικής σύνθεσης τόσο λόγω των σονέτων, που συνδέονται οργανικά με τη μουσική, όσο και με την ευφυή απόδοση ήχων της φύσης και της εξοχής, όπως το μουρμούρισμα των ρυακιών, τα κελαηδίσματα των πουλιών, το βουητό των εντόμων, μια ξαφνική καταιγίδα, αλλά και των γιορτών των χωρικών. Ο Βιβάλντι, ως μεγάλος δάσκαλος και βιρτουόζος του βιολιού, δίνει την ευκαιρία στο σόλο βιολί να λάμψει κυριολεκτικά μέσα από τη χαρακτηριστική τεχνική της γραφής του.
 
 
Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2025
ώρα 19:00
Ξενιτίδειο Πνευματικό Κέντρο Αριδαίας
Αριδαία
 
 
Σύνολο Μουσικών της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης
Σόλο βιολί / Μουσική διεύθυνση:  Ανδρέας Παπανικολάου
Βιολιά:  Μιγκέλ Μιχαηλίδης, Ευαγγελία Χατζηπέτρου, Ευαγγελία Κουτσοδήμου
Βιόλα:  Παύλος Μεταξάς
Βιολοντσέλο -Basso Continuo:  Βασίλης Σαΐτης
Κοντραμπάσο:  Μιχάλης Σαπουντζής
Θεόρβη:  Θοδωρής Κίτσος
 
Πρόγραμμα:
Arcangelo Corelli‎‎ (1653-1713): Κοντσέρτο Γκρόσο αρ.8, Op.6
Johann Sebastian Bach (1685-1750): Κοντσέρτο για βιολί αρ.2 σε Μι μείζονα, BWV 1042
Antonio Vivaldi (1678-1741): Κοντσέρτο για βιολί σε Μι ελάσσονα, RV 278
Arcangelo Corelli (1653-1713): Κοντσέρτο Γκρόσο αρ.4, Op.6
Antonio Vivaldi(1678-1741): Κοντσέρτο για βιολί σε Φα ελάσσονα,  L' Inverno RV 297  (¨Χειμώνας¨ από τις 4 εποχές)
 
 
 
Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 12€
Παιδικό: 8€


Συμπαραγωγή Κ.Ο.Θ. – Δήμου Αλμωπίας
Εκδοτήριο Κ.Ο.Θ.
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Εθν. Αμύνης 2
Τηλ. 2310236990
Ώρες λειτουργίας: 8:00-15:00
 
Ηλεκτρονικό εισιτήριο: www.tsso.gr